First Input Delay یا FID چیست؟بهبود تعامل کاربر در1404

First Input Delay یا FID چیست؟بهبود تعامل کاربر در1404
وقتی وارد یک وبسایت میشوید و میخواهید روی دکمهای کلیک کنید اما سایت چند ثانیه طول میکشد تا واکنش نشان دهد، دقیقاً دارید First Input Delay یا FID را تجربه میکنید. این شاخص در واقع مدتزمانی است که از لحظهی اولین تعامل کاربر (مثل کلیک، لمس یا فشردن کلید) تا زمانی که مرورگر به آن پاسخ میدهد، میگذرد.
به زبان ساده، FID نشان میدهد سایت شما چقدر سریع به کاربر جواب میدهد.گوگل از سال ۲۰۲۰ به بعد، مفهوم Core Web Vitals را معرفی کرد تا معیارهای واقعی تجربه کاربری را بسنجد. یکی از مهمترین این معیارها، همین First Input Delay است.
وقتی این شاخص بالا باشد، یعنی کاربر مجبور است بیشتر صبر کند تا سایت واکنش نشان دهد و همین موضوع میتواند نرخ پرش (Bounce Rate) را بالا ببرد و در نهایت رتبه سایت شما را کاهش دهد.تصور کنید کاربر در حال خرید از فروشگاه اینترنتی شماست، دکمه «افزودن به سبد خرید» را میزند و صفحه تا چند ثانیه هیچ اتفاقی نشان نمیدهد؛
در این فاصله، شاید کاربر سایت را ببندد و سراغ رقیب شما برود. این دقیقاً همان دلیلی است که باعث میشود FID یک فاکتور حیاتی در سئو و تجربه کاربری محسوب شود.
First Input Delay یا FID چیست؟
First Input Delay مثل میزان “واکنشپذیری اولین برخورد کاربر با سایت” است؛ هرچه کمتر باشد، کاربر احساس راحتی بیشتری دارد و تجربهی او از سایت بهتر میشود.
بر اساس دادههای رسمی گوگل، اگر مقدار FID کمتر از ۱۰۰ میلیثانیه باشد، وضعیت «خوب» است؛ بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیثانیه نیاز به بهبود دارد و بیشتر از ۳۰۰ میلیثانیه یعنی عملکرد سایت ضعیف است.
در ادامه، میخواهیم دقیقتر بررسی کنیم چرا FID تا این اندازه مهم است، چه عواملی آن را کند میکند و چگونه میتوان آن را بهبود داد تا تجربه کاربر و رتبه سایت در گوگل هر دو به سطح بالاتری برسند.

تأثیر FID بر تجربه کاربری و سئو
شاید در نگاه اول «First Input Delay یا FID» فقط یک عدد فنی به نظر برسد، اما در واقع این شاخص مستقیماً با احساس کاربر هنگام استفاده از سایت ارتباط دارد. تجربه کاربری (UX) فقط به زیبایی طراحی یا رنگ دکمهها محدود نیست؛
بلکه به این بستگی دارد که کاربر وقتی با سایت تعامل میکند، چهقدر سریع پاسخ میگیرد.هر میلیثانیه تأخیر در پاسخ اولین تعامل، در ذهن کاربر مثل یک «توقف کوتاه اما آزاردهنده» است. مغز انسان در کمتر از نیم ثانیه تأخیر را تشخیص میدهد.
اگر کاربر روی لینکی کلیک کند و هیچ واکنشی نبیند، حس میکند سایت کند یا خراب است. نتیجهاش ساده است: او صفحه را میبندد. همین رفتار کوچک در مقیاس بزرگ، به معنی افزایش نرخ پرش (Bounce Rate) و کاهش تعامل (Engagement) است.
از دید الگوریتمهای گوگل، چنین تأخیرهایی نشانهای از تجربه کاربری ضعیفاند. گوگل با معرفی Core Web Vitals در واقع به مدیران وب هشدار داد که دیگر فقط سرعت بارگذاری کافی نیست؛ بلکه سرعت پاسخگویی به تعامل کاربر هم اهمیت دارد.
FID بههمراه دو شاخص دیگر یعنی LCP (Largest Contentful Paint) و CLS (Cumulative Layout Shift)، مثل سه ستون اصلی برای ارزیابی کیفیت عملکرد صفحات عمل میکنند.
اگر FID سایت شما بالا باشد، گوگل بهصورت غیرمستقیم آن را در رتبهبندی لحاظ میکند. چرا؟ چون هدف نهایی موتور جستجو، ارائهی بهترین تجربه ممکن به کاربر است.
سایتی که سریع واکنش نشان دهد، احتمال ماندگاری بیشتر کاربر را دارد، نرخ تبدیل (Conversion Rate) بالاتری تجربه میکند و از نظر گوگل ارزشمندتر است.علاوه بر سئو، FID بر نرخ تبدیل و فروش آنلاین نیز اثر میگذارد.
در سایتهای فروشگاهی، حتی ۰.۱ ثانیه تأخیر بیشتر در پاسخ به کلیک دکمه «خرید»، میتواند تا ۷٪ کاهش فروش ایجاد کند.
در کسبوکارهای خدماتی یا آموزشی، چنین تأخیری باعث میشود کاربر حس اعتمادش را از دست بدهد.پس وقتی میگوییم بهبود First Input Delay اهمیت دارد، در واقع داریم از افزایش رضایت، وفاداری و سودآوری کاربر صحبت میکنیم.
به زبان ساده: FID خوب یعنی تجربه خوب، و تجربه خوب یعنی رتبه بهتر و درآمد بیشتر.

عوامل مؤثر بر افزایش First Input Delay (FID)
اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، بیشتر مشکلات مربوط به FID، تقصیر خودمان است!
سایتها معمولاً بهخاطر حجم زیاد اسکریپتها و کدهای غیرضروری، تبدیل به صفحاتی میشوند که مرورگر قبل از پاسخ به کاربر، باید کلی محاسبه انجام دهد. همین جاست که تأخیر در اولین تعامل (FID) رخ میدهد.
بیایید عوامل اصلی را دقیقتر بررسی کنیم:
۱. اسکریپتهای JavaScript سنگین و طولانی
بزرگترین دشمن FID، فایلهای JavaScript است.
وقتی مرورگر هنوز در حال اجرای یک اسکریپت بزرگ باشد (مثلاً برای انیمیشنها، تبلیغات یا ردیابی کاربران)، نمیتواند به تعامل جدید پاسخ دهد. در نتیجه کلیک یا لمس کاربر در صف انتظار قرار میگیرد تا مرورگر آزاد شود.
راهحلش ساده به نظر میرسد اما اجرای آن نیاز به مهارت دارد: کاهش، فشردهسازی یا تقسیم کدهای JS به بخشهای کوچکتر (code splitting) تا مرورگر سریعتر واکنش نشان دهد.
۲. مسدود شدن Main Thread مرورگر
در مرورگرها چیزی بهنام Main Thread (رشته اصلی) وجود دارد که مسئول اجرای بیشتر کدهاست.
اگر این رشته بیش از حد درگیر پردازشهای سنگین باشد مثل رندر کردن DOM یا اجرای اسکریپتهای زیاد دیگر فرصتی برای پاسخ به کاربر ندارد.
در نتیجه اولین کلیک شما باید منتظر بماند تا مرورگر بالاخره فرصت پیدا کند به آن پاسخ دهد.
۳. اسکریپتهای Third-Party (شخص ثالث)
افزونههای چت آنلاین، ردیابهای تبلیغاتی، آنالیتیکسهای متعدد یا اسکریپتهای شبکههای اجتماعی مثل Facebook Pixel یا Hotjar، گاهی اوقات سرعت تعامل را نابود میکنند!
این اسکریپتها از منابع خارجی لود میشوند و معمولاً اولویتشان از دید مرورگر پایینتر است. نتیجه؟ تأخیر در پاسخ اولیه.
۴. بارگذاری غیرضروری محتوا در ابتدای صفحه
وقتی تمام تصاویر، ویدیوها یا بنرها در همان لحظه اول بارگذاری میشوند، مرورگر درگیر رندر کردن کل صفحه میشود. همین باعث میشود تا قبل از پایان بارگذاری، هیچ تعاملی پاسخ داده نشود.
تکنیکهایی مثل lazy loading (بارگذاری تنبل) یا defer / async برای جاوااسکریپت میتوانند این مشکل را کاهش دهند.
۵. سرورهای کند یا زمان پاسخ اولیه بالا (TTFB زیاد)
حتی اگر تمام بهینهسازیهای فرانتاند را انجام دهید، اما سرورتان کند باشد، باز هم تجربه کاربر آسیب میبیند. تأخیر در پاسخ اولیه سرور (Time To First Byte) باعث میشود مرورگر دیرتر شروع به پردازش کند و کل زنجیره تعامل عقب بیفتد.
| عامل | تأثیر بر FID | توضیح کوتاه |
|---|---|---|
| فایلهای JS سنگین | افزایش | مرورگر درگیر اجرای کد میشود |
| استفاده از async/defer | کاهش | اجرای همزمان بدون توقف بارگذاری |
| Lazy Loading | کاهش | بارگذاری تدریجی تصاویر و منابع |
| سرور کند یا دور | افزایش | زمان پاسخ اولیه طولانیتر میشود |
| حذف پلاگینهای اضافی | کاهش | کاهش بار اسکریپتی صفحه |
| CDN فعال | کاهش | نزدیکتر شدن فایلها به کاربر |
روشهای عملی برای بهبود و کاهش FID
حالا که فهمیدیم FID چیه و چه عواملی باعث کندی اون میشن، وقتشه سراغ درمان بریم. هدف ما اینه که زمان پاسخ اولین تعامل کاربر تا حد ممکن کوتاه بشه. برای این کار باید چند اقدام فنی اما ساده و قابل اجرا انجام بدیم.

۱. بهینهسازی و فشردهسازی JavaScript
همونطور که گفتیم، JavaScript یکی از اصلیترین دلایل افزایش FID هست. هرچه کدهای جاوااسکریپت کمتر و بهینهتر باشن، مرورگر زودتر به کاربر پاسخ میده.
برای این کار:
از ابزارهایی مثل UglifyJS یا Terser برای فشردهسازی استفاده کنید.
اسکریپتهای غیرضروری رو حذف کنید (بهویژه اسکریپتهایی که فقط در برخی صفحات نیازن).
کدها رو به فایلهای کوچکتر تقسیم کنید تا فقط در صورت نیاز لود بشن.
بهعنوان مثال، اگر فروشگاه آنلاین دارید، نیازی نیست تمام کدهای مربوط به بخش «پرداخت» در صفحه وبلاگ هم لود بشن. این کار فقط مرورگر رو مشغول میکنه.
۲. استفاده از ویژگیهای async و defer
دو تا از سادهترین اما قدرتمندترین ترفندها برای بهبود FID، استفاده از ویژگیهای async و defer در تگهای اسکریپت هستن.
این ویژگیها به مرورگر اجازه میدن تا بهجای صبر کردن برای بارگذاری و اجرای اسکریپت، محتوای صفحه رو همزمان پردازش کنه.
async: اسکریپت رو بهصورت همزمان با بارگذاری HTML دانلود میکنه و بلافاصله بعد از دانلود اجرا میکنه.defer: اسکریپت رو بعد از اینکه کل HTML بارگذاری شد، اجرا میکنه که برای حفظ ترتیب بارگذاری خیلی مفیده.
با استفاده از این دو ویژگی، مرورگر دیگه لازم نیست وسط کار کاربر رو معطل کنه تا اسکریپتها تموم شن.
۳. بارگذاری تنبل (Lazy Loading)
Lazy loading یعنی فقط زمانی تصاویر و ویدیوها رو لود کنیم که کاربر واقعاً به اون بخش از صفحه برسه.
با این روش مرورگر دیگه در ابتدای لود، کل صفحه رو بارگذاری نمیکنه و وقت آزادش رو برای پاسخ به تعامل کاربر میذاره.
در HTML5 فقط کافیه در تگ تصویر بنویسید:
همین چند کار ساده میتونه دهها میلیثانیه از زمان پاسخ اولیه کم کنه.
۴. کاهش زمان پاسخ سرور (TTFB)
اگر زمان پاسخ سرور طولانی باشه، حتی سریعترین کدها هم فایدهای ندارن.
برای بهبود TTFB:
از هاست باکیفیتتر و لوکالتر استفاده کنید.
سیستم کش سمت سرور رو فعال کنید.
از CDN (مثل Cloudflare یا BunnyCDN) برای توزیع محتوای استاتیک استفاده کنید.
بهبود TTFB مستقیماً باعث کاهش FID میشه، چون مرورگر سریعتر به مرحله اجرای تعامل میرسه.
۵. حذف یا بهینهسازی اسکریپتهای شخص ثالث
اسکریپتهای تبلیغاتی، ردیابها و چتباتها (مثل Crisp، Zendesk یا Facebook Pixel) معمولاً کندترین عناصر در صفحه هستن.
برای کنترلشون:
فقط از موارد ضروری استفاده کنید.
نسخهی asynchronous اونا رو بارگذاری کنید.
یا اونا رو با Google Tag Manager مدیریت کنید تا بارگذاریشون با تأخیر و کنترلشده انجام بشه.
۶. تقسیم وظایف با Web Workers
Web Workers به مرورگر کمک میکنن تا پردازشهای سنگین JavaScript رو در یک thread جداگانه انجام بده تا thread اصلی آزاد بمونه و سریعتر به کاربر پاسخ بده.
مثلاً اگر صفحه شما عملیات پردازشی سنگینی انجام میده (مثل محاسبات یا فیلترهای دیتا)، بخشی از اون کد رو میتونید با Web Worker جدا کنید.
به این ترتیب مرورگر بهجای قفل شدن، میتونه همزمان به تعاملات کاربر هم پاسخ بده.
۷. بهینهسازی CSS و فونتها
CSSهای پیچیده و فونتهای سفارشی زیاد هم میتونن روی FID اثر منفی بذارن.
بهتره:
از فونتهای سیستمی یا سبکتر استفاده کنید.
CSSهای غیرضروری رو حذف کنید و فایلهای بزرگ رو فشرده کنید.
بارگذاری CSS رو در ابتدای head نگه دارید تا قبل از تعامل کاربر آماده باشه.
۸. نظارت مداوم با ابزارهای عملکرد
بهبود FID یکبار انجام نمیشه؛ باید مرتب بررسی بشه. ابزارهایی مثل:
Google PageSpeed Insights
Lighthouse (در Chrome DevTools)
Web Vitals Extension
به شما کمک میکنن تغییرات و تأثیر هر بهینهسازی رو بسنجید.
گوگل پیشنهاد میده برای ارزیابی دقیق، به دادههای واقعی کاربران (Field Data) در گزارش Chrome UX Report (CrUX) تکیه کنید.
تفاوت FID و INP چیست؟
گوگل همیشه دنبال دقیقتر کردن سنجش تجربه کاربر بوده. تا همین چند وقت پیش، شاخص First Input Delay (FID) یکی از معیارهای اصلی در Core Web Vitals بود
اما یک مشکل داشت: فقط اولین تعامل کاربر رو اندازه میگرفت.
در حالیکه تجربه کاربری در طول زمان اتفاق میافته، نه فقط در اولین کلیک.اینجا بود که گوگل شاخص جدیدی معرفی کرد به نام INP (Interaction to Next Paint) تا جایگزین FID بشه.
این شاخص بهجای اندازهگیری تأخیر در اولین تعامل، تمام تعاملات کاربر با صفحه (مثل کلیکها، لمسها و فشردن کلیدها) رو در طول عمر صفحه میسنجه و میانگین عملکرد سایت در کل تعاملات رو به شما نشون میده.

جدول تفاوت FID و INP
| معیار | FID | INP |
|---|---|---|
| نوع اندازهگیری | فقط اولین تعامل کاربر را میسنجد | تمام تعاملات کاربر در طول بازدید |
| هدف اصلی | سنجش واکنش اولیه سایت | سنجش پایداری تجربه کاربر |
| زمان اندازهگیری | از لحظه کلیک تا شروع پاسخ مرورگر | از تعامل تا نمایش نتیجهی واکنش روی صفحه |
| دقت در UX | متوسط (برای شروع خوب است) | بالا (واقعگرایانهتر نسبت به تجربه واقعی کاربر) |
| جایگاه در Core Web Vitals | تا سال ۲۰۲۳ معیار اصلی | از ۲۰۲۴ جایگزین رسمی FID |
چرا گوگل از FID به INP مهاجرت کرد؟
FID فقط به شما میگفت سایت در اولین تعامل چقدر سریع واکنش نشان میدهد، اما این معیار خیلی وقتها تصویر کاملی از تجربه واقعی کاربر ارائه نمیداد. ممکن بود سایت در اولین کلیک سریع باشد، ولی در ادامه هنگام باز کردن منو یا فرم، کند شود.
گوگل میخواهد با INP، تصویر دقیقتری از روان بودن تعاملات کاربر به دست آورد یعنی اگر سایت شما در طول استفاده، چند بار لگ یا تأخیر داشته باشد، INP آن را محاسبه میکند.
در واقع، INP به شما کمک میکند تا نه فقط شروع تجربه کاربر، بلکه کل تجربه تعامل او با صفحه را بهینه کنید.
FID و بهبود شاخص INP
خوشبختانه بهینهسازیهایی که برای FID انجام میدهیم، تا حد زیادی به بهبود INP هم کمک میکند. با این حال چند نکته اضافه برای INP وجود دارد:
کاهش وظایف طولانی (Long Tasks): اگر مرورگر بیش از ۵۰ میلیثانیه درگیر اجرای کد بماند، INP افزایش مییابد.
راهحل: از ابزار Performance tab در Chrome DevTools برای پیدا کردن تسکهای طولانی استفاده کنید.بهینهسازی رندر (Rendering): وقتی مرورگر بعد از تعامل باید محتوای جدیدی را نمایش دهد، هرچه این رندر سریعتر باشد، INP پایینتر خواهد بود.
بهبود پاسخهای پویا: در SPAها (Single Page Applications) مثل React یا Vue، گاهی کامپوننتها کند رندر میشوند. از تکنیکهای مثل memoization یا virtualization استفاده کنید.
استفاده از Frameworkهای سبکتر: انتخاب معماری بهینه مثل Next.js یا Astro میتواند در کاهش بار تعامل مؤثر باشد.
ابزارهای اندازهگیری و تحلیل First Input Delay (FID) و INP
یکی از اشتباهات رایج در سئو فنی اینه که بعضیها فکر میکنن چون سایتشون سریع باز میشه، پس FID خوبی هم دارن. در حالی که سرعت بارگذاری و سرعت تعامل کاربر دو چیز متفاوتاند. برای اندازهگیری دقیق FID باید از ابزارهایی استفاده کنیم که دادههای واقعی (real user data) و دادههای آزمایشگاهی (lab data) رو ترکیب میکنن.
| ابزار | نوع داده | ویژگی خاص | سطح دقت |
|---|---|---|---|
| PageSpeed Insights | Field + Lab Data | داده رسمی گوگل | بسیار بالا |
| Lighthouse | Lab Data | تحلیل عمیق عملکرد | بالا |
| Chrome UX Report (CrUX) | Field Data | داده واقعی کاربران Chrome | بسیار بالا |
| Web Vitals Extension | Real-time | مانیتور لحظهای در مرورگر | متوسط |
| GTmetrix | Lab Data | نمایش گرافیکی گزارشها | بالا |
در ادامه بهترین ابزارها و نحوهی استفاده ازشون رو بررسی میکنیم:
۱. Google PageSpeed Insights
ابزار رسمی و محبوب گوگل که در چند ثانیه گزارش کامل از عملکرد سایت شما میدهد.
در گزارش PSI دو بخش مهم وجود دارد:
Field Data: اطلاعات واقعی کاربران از Chrome UX Report (CrUX)
Lab Data: دادههای شبیهسازیشده در محیط تست
در این ابزار، اگر در قسمت Field Data عدد FID کمتر از ۱۰۰ میلیثانیه باشد، یعنی عملکرد شما عالی است. از نسخههای جدید به بعد، شاخص INP هم جایگزین FID شده است و با رنگهای سبز، نارنجی و قرمز کیفیت تعامل کاربر را نشان میدهد.
۲. Lighthouse (در Chrome DevTools)
ابزاری که بهصورت داخلی در مرورگر Google Chrome وجود دارد. کافی است در صفحه سایت خود کلیک راست کرده و وارد مسیر زیر شوید:
Inspect → Lighthouse → Generate report
Lighthouse عملکرد سایت را در چند بُعد بررسی میکند:
Performance, Accessibility, SEO, Best Practices.
در قسمت Performance، معیار FID (یا در نسخه جدید INP) با جزئیات قابل مشاهده است.
مزیت این ابزار این است که میتوانید مشکلات JavaScript یا CSS را دقیق ببینید و مسیر اصلاح را در همان گزارش دنبال کنید.
۳. Chrome UX Report (CrUX)
اگر میخواهید دادهی واقعی کاربران واقعی را ببینید، CrUX بهترین گزینه است. این گزارش از میلیونها کاربر Chrome جمعآوری میشود و اطلاعات آماری دربارهی FID، LCP، CLS، INP ارائه میدهد.
این دادهها برای تحلیل بلندمدت تجربه کاربری عالیاند.
میتوانید دادههای CrUX را از طریق BigQuery یا API رسمی گوگل استخراج کنید.
۴. Web Vitals Extension
افزونهای ساده اما مفید برای مرورگر Chrome است که بهصورت لحظهای معیارهای Core Web Vitals را نمایش میدهد.
با نصب این افزونه، وقتی در حال مرور سایت خود هستید، میتوانید ببینید FID، CLS و LCP دقیقاً چه وضعیتی دارند.
این ابزار برای تست سریع و زندهی تعامل کاربران بسیار کاربردی است.
۵. GTmetrix
اگر میخواهید یک دید گرافیکی و ساده از عملکرد سایت داشته باشید، GTmetrix انتخاب خوبی است.
گرچه دادهی FID را دقیقاً مثل گوگل اندازه نمیگیرد، اما شاخصهای مرتبط با TTI (Time To Interactive) و JS execution time را نمایش میدهد که رابطه مستقیمی با FID دارند.
همچنین پیشنهادهای بهینهسازی عملی در قالب چکلیست ارائه میکند.
جدول مقایسه ابزارهای اندازهگیری FID و INP
| ابزار | نوع داده | دقت در اندازهگیری FID | قابلیت تحلیل INP | مناسب برای | مزیت اصلی |
|---|---|---|---|---|---|
| PageSpeed Insights | Field + Lab Data | بسیار بالا | بله | همه کاربران | گزارش رسمی گوگل |
| Lighthouse | Lab Data | بالا | بله | توسعهدهندگان | تحلیل فنی دقیق |
| CrUX Report | Field Data | بسیار بالا | بله | تحلیلگران داده | داده واقعی کاربران |
| Web Vitals Extension | Real-time | متوسط | بله | سئوکاران | مشاهده سریع در مرورگر |
| GTmetrix | Lab Data | غیرمستقیم | محدود | طراحان و مدیران سایت | رابط گرافیکی زیبا و ساده |
بهترین روش برای بررسی دقیق FID یا INP، استفادهی ترکیبی از چند ابزار است.
مثلاً:
با PageSpeed Insights وضعیت کلی را ببینید.
با Lighthouse مشکلات فنی را پیدا کنید.
با CrUX رفتار واقعی کاربران را تحلیل کنید.
این سه ابزار کنار هم تصویری دقیق و واقعی از عملکرد سایت شما میسازند.
بهینهسازی FID در سایتهای فارسی و شرایط ایران
استفاده از هاست داخلی یا CDN بومی
بهینهسازی برای کاربران موبایل
حذف پلاگینهای اضافی وردپرس
استفاده از فونتهای فشرده و سبک
بارگذاری async/defer برای اسکریپتها
غیرفعال کردن تبلیغات در صفحات حیاتی
تست عملکرد با ابزارهای واقعی در منطقه
کاهش حجم تصاویر و فایلهای JS
بیشتر منابع خارجی وقتی دربارهی بهبود First Input Delay (FID) صحبت میکنند، فرضشان این است که کاربران اینترنت پرسرعت دارند و سرورها در بهترین دیتاسنترهای دنیا میزبانی میشوند.
اما برای وبسایتهای فارسی، ماجرا متفاوت است. تأخیر شبکه، سرورهای دور، و استفاده از پلاگینهای متعدد وردپرس باعث میشود FID در سایتهای ایرانی چالشبرانگیزتر باشد.
یکی از مهمترین دلایل کندی در FID، موقعیت جغرافیایی سرور است. وقتی سایت شما روی هاستی در آلمان یا فرانسه قرار دارد، کاربر ایرانی باید چندین هزار کیلومتر فاصله دادهای را طی کند تا اولین پاسخ را دریافت کند.
همین تأخیر در ارتباط باعث افزایش Time To First Byte (TTFB) و در نتیجه بالا رفتن FID میشود.
راهحل مشخص است: از هاست داخلی یا CDNهای بومی مثل ابر آروان یا ابر دِراک استفاده کنید تا فاصله بین کاربر و سرور کم شود.
موضوع دیگر، بهینهسازی برای کاربران موبایل است. بیش از ۸۵ درصد کاربران ایرانی از طریق تلفن همراه وارد وبسایتها میشوند، بنابراین تمرکز اصلی باید روی بهینهسازی FID در موبایل باشد.
استفاده از نسخهی سبکتر سایت، Lazy Loading و حذف انیمیشنهای سنگین در نسخه موبایل میتواند تفاوت چشمگیری ایجاد کند.یکی از مشکلات رایج دیگر، استفاده بیشازحد از افزونهها در سایتهای وردپرسی است.
هر افزونه، چند فایل JS و CSS جدید اضافه میکند که مرورگر را مشغول نگه میدارد و باعث قفل شدن Main Thread میشود.
برای حل این مشکل باید پلاگینهای غیرضروری را غیرفعال کنید و از ابزارهایی مثل Perfmatters یا Asset CleanUp برای مدیریت بارگذاری فایلها استفاده کنید.همچنین باید به فونتهای فارسی توجه ویژهای داشت.
فونتهای زیبا اما سنگین مانند ایرانسنس یا وزیر میتوانند سرعت واکنش اولیه را به شدت کاهش دهند. فونتها را با فرمت فشرده WOFF2 و فقط در وزنهای لازم بارگذاری کنید.
تبلیغات، چتباتها و اسکریپتهای ایرانی هم از جمله مواردی هستند که به شدت FID را افزایش میدهند. این اسکریپتها معمولاً از منابع third-party لود میشوند و باعث کندی Main Thread میشوند.
اگر از سرویسهایی مانند یکتانت، صباویژن یا مدیااد استفاده میکنید، حتماً آنها را بهصورت async یا با Tag Manager مدیریت کنید تا بارگذاری صفحه متوقف نشود.
در نهایت، یکی از هوشمندانهترین کارها، تست عملکرد سایت در شرایط واقعی کاربران ایرانی است. حتی اگر PageSpeed Insights امتیاز سبزی به شما نشان دهد، این عدد همیشه بازتابدهنده تجربه کاربران داخل کشور نیست.
با ابزارهایی مثل WebPageTest یا TestMySite تست را با موقعیت خاورمیانه انجام دهید تا وضعیت واقعی را ببینید.بهبود FID در سایتهای فارسی در واقع یعنی شناخت رفتار کاربران داخلی و محدودیتهای زیرساختی کشور.
با چند اقدام ساده اما هدفمند، میتوان تجربهای ساخت که نهتنها با استانداردهای جهانی برابری کند، بلکه از بسیاری از سایتهای خارجی نیز سریعتر واکنش نشان دهد.

جدول خلاصه بهینهسازی FID در سایتهای فارسی
| مورد | مشکل متداول | راهحل پیشنهادی | تأثیر بر FID |
|---|---|---|---|
| موقعیت سرور | فاصله زیاد تا کاربر | هاست داخلی یا CDN بومی | کاهش چشمگیر |
| کاربران موبایل | سرعت پایین شبکه | طراحی سبک و AMP | متوسط تا زیاد |
| افزونههای وردپرس | بارگذاری اسکریپتهای زیاد | حذف یا مدیریت با Perfmatters | زیاد |
| فونتهای فارسی | حجم بالا و تاخیر در لود | فشردهسازی WOFF2 | متوسط |
| اسکریپتهای third-party | تبلیغات و چتباتها | async / defer یا Tag Manager | زیاد |
| تست عملکرد | تفاوت تجربه کاربران داخلی | WebPageTest با موقعیت خاورمیانه | دقت واقعی |
سوالات متداول درباره First Input Delay (FID)
۱. First Input Delay یا FID دقیقاً چیست؟
FID مدتزمانی است که بین اولین تعامل کاربر (مثل کلیک یا لمس) تا زمانی که مرورگر بتواند به آن پاسخ دهد، سپری میشود. هرچه این زمان کوتاهتر باشد، تجربه کاربری بهتر است.
۲. چه عددی برای FID خوب محسوب میشود؟
طبق دستورالعمل گوگل:
کمتر از ۱۰۰ میلیثانیه = عالی
بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیثانیه = نیاز به بهبود
بیشتر از ۳۰۰ میلیثانیه = ضعیف
۳. ارتباط FID با سئو چیست؟
FID بخشی از Core Web Vitals است و بر رتبهبندی سایت در نتایج جستجوی گوگل تأثیر مستقیم دارد. هرچه تعامل کاربر با صفحه سریعتر باشد، گوگل سایت را باکیفیتتر میداند.
۴. آیا شاخص FID حذف شده است؟
بله، از سال ۲۰۲۴ گوگل اعلام کرده است که شاخص INP (Interaction to Next Paint) جایگزین FID شده است. با این حال، مفاهیم و راهکارهای بهبود FID هنوز هم برای بهینهسازی INP کاربرد دارند.
۵. چطور میتوان FID را کاهش داد؟
کاهش حجم JavaScript، استفاده از ویژگی async/defer، حذف پلاگینهای سنگین وردپرس، فشردهسازی فونتها و استفاده از CDN مهمترین روشهای کاهش FID هستند.
۶. چگونه میتوان FID را اندازهگیری کرد؟
با ابزارهای رسمی گوگل مانند PageSpeed Insights، Lighthouse، Chrome UX Report و افزونه Web Vitals Extension میتوانید عملکرد واقعی سایت خود را بررسی کنید.
پاسخ نهایی درباره FID
در دنیای امروز که سرعت و تجربه کاربری نقش اصلی را در موفقیت سایتها بازی میکند، شاخص First Input Delay یا FID دیگر فقط یک معیار فنی نیست بلکه نمایندهی «احساس واقعی کاربر» از وبسایت شماست.
کاربر امروزی صبر ندارد. اگر روی دکمهای کلیک کند و سایت حتی نیمثانیه تأخیر داشته باشد، احساس بیاعتمادی و ناراحتی میکند. همین چند میلیثانیه، میتواند تفاوت بین یک مشتری وفادار و کاربری باشد که به سراغ رقیب میرود.
در این مقاله یاد گرفتیم که FID بخشی از Core Web Vitals است، چرا گوگل آن را برای رتبهبندی اهمیت میدهد، چه عواملی باعث افزایشش میشود و چطور میتوان آن را کاهش داد.
همچنین دیدیم که گوگل از سال ۲۰۲۴ به بعد شاخص INP (Interaction to Next Paint) را جایگزین FID کرده تا تجربه کاربر را دقیقتر بسنجد بنابراین بهبود FID امروز، بهبود INP فرداست.
اگر بخواهیم خلاصه کنیم:
هرچه تعامل سایت سریعتر و روانتر باشد، نرخ تبدیل بالاتر میرود.
بهینهسازی FID یعنی افزایش رضایت، اعتماد و تجربه مثبت کاربر.
این شاخص نه فقط برای سئوکاران، بلکه برای هر کسبوکاری حیاتی است که به موفقیت آنلاین اهمیت میدهد.
اگر میخواهید سایت شما در آزمون Core Web Vitals سربلند بیرون بیاید و تجربهی کاربری بینقصی ارائه دهد، وقتشه با متخصصان استارتاپ نمو همراه شوید.
ما با تحلیل دقیق FID، LCP و INP سایت شما و بهکارگیری بهینهسازیهای تخصصی در سطح کد و سرور، عملکرد سایتتان را تا چند برابر ارتقا میدهیم.
"زمان پاسخ اولیه به تعاملات کاربر (FID) میتواند تفاوت میان یک تجربه کاربری موفق و یک تجربه ناامیدکننده باشد. بهینهسازی این معیار به معنای ارتقای سرعت واکنش سایت شما است."
مقالات مرتبط
آخرین مقالات
بک لینک گرهی چیست؟ راهنمای حرفهای ۱۴۰۴ برای ساخت لینک امن
در دنیای سئو، بک لینکها به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در رتبهبندی صفحات وب شناخته میشوند. یکی از انواع خاص و پیچیده بک لینکها که در استراتژیهای پیشرفته سئو مورد استفاده قرار میگیرد، “بک لینک گرهی” است. این...
زمان مطالعه: 8 دقیقه
تقویم محتوا چیست؟ راهنمای جامع بهبود سئو با تقویم محتوا
خب، همه میدونیم که یکی از بزرگترین چالشهای تولید محتوا، نگه داشتن اون توی یه مسیر مشخص و منظم هست. یعنی اگر قرار باشه هر وقت یه کلمه کلیدی پیدا کردیم، شروع کنیم به نوشتن، نتیجهای جز سردرگمی و کاهش...
زمان مطالعه: 8 دقیقه
افزونههای سرعت وردپرس: بهترین روشها برای بهینهسازی سرعت سایت
افزونههای سرعت وردپرس ابزاری ضروری برای هر وبسایت وردپرسی هستند که میخواهند عملکرد بهتری داشته باشند و تجربه کاربری خود را بهبود بخشند. سرعت بارگذاری سایت یکی از مهمترین فاکتورها برای افزایش رتبه در موتورهای جستجو و کاهش نرخ پرش...
زمان مطالعه: 10 دقیقه
راهنمای سئو سایت املاک: 7 استراتژی مؤثر برای افزایش بازدید
سئو سایت املاک یکی از مهمترین استراتژیها برای بهبود دیدهشدن سایتهای املاک در موتورهای جستجو است. با استفاده از سئو، سایتهای املاک میتوانند در نتایج جستجوی گوگل رتبه بالاتری کسب کرده و به راحتی در اختیار مشتریان بالقوه قرار گیرند....
زمان مطالعه: 14 دقیقه