لینک فوتر چیست ؟ چه تأثیری در سئو دارد ( جامع 1404 )

در سئوی داخلی، یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، لینک فوتر است. لینک فوتر در پایین تمام صفحات سایت قرار دارد و اگر به‌درستی طراحی شود، می‌تواند نقش مهمی در بهبود ساختار لینک‌دهی داخلی و انتقال اعتبار صفحات ایفا کند.

ساختار صحیح لینک فوتر باعث می‌شود گوگل بهتر مسیر صفحات سایت را درک کند و کاربران راحت‌تر به بخش‌های اصلی دسترسی پیدا کنند. اما استفاده‌ی اشتباه از لینک فوتر می‌تواند به افت رتبه و افزایش اسپم اسکور منجر شود.

در ادامه یاد می‌گیرید لینک فوتر چیست و چگونه می‌توان از آن برای تقویت سئو و تجربه کاربری سایت استفاده کرد.

لینک فوتر (Footer Link) چیست؟

لینک فوتر یکی از اجزای کلیدی در ساختار هر وب‌سایت است که در پایین‌ترین بخش صفحه (فوتر سایت) قرار می‌گیرد و در تمام صفحات تکرار می‌شود. این لینک‌ها معمولاً برای دسترسی سریع کاربران به بخش‌های مهم سایت و همچنین برای انتقال اعتبار صفحات از نظر سئو مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در واقع، لینک فوتر پلی ارتباطی بین صفحات اصلی و فرعی سایت است. با کمک این لینک‌ها، کاربر می‌تواند بدون نیاز به منو یا جستجو، به بخش‌هایی مثل «درباره ما»، «تماس با ما»، «خدمات»، «بلاگ» یا «قوانین و مقررات» دسترسی پیدا کند. از نگاه گوگل هم، فوتر بخشی از ساختار سایت است که نشان می‌دهد چه صفحاتی از نظر مدیر وب‌سایت مهم‌تر هستند.

تفاوت لینک فوتر با سایر لینک‌ها

لینک‌هایی که در فوتر سایت قرار می‌گیرند، برخلاف لینک‌های موجود در منو یا محتوای اصلی، در همه صفحات تکرار می‌شوند. این موضوع دو نتیجه دارد:

1. از نظر کاربر: باعث دسترسی آسان‌تر و تجربه کاربری بهتر می‌شود.

2. از نظر موتور جستجو: به گوگل کمک می‌کند ارتباط بین صفحات را بهتر بفهمد، اما اگر بیش‌ازحد استفاده شود، ممکن است سیگنال اسپمی تلقی گردد.

برای مثال، اگر سایتی در تمام صفحات خود ۳۰ لینک تکراری در فوتر داشته باشد، گوگل ممکن است تصور کند این لینک‌ها صرفاً برای دستکاری PageRank طراحی شده‌اند. اما اگر فقط ۸ تا ۱۲ لینک هدفمند و مرتبط قرار داده شود، ساختار سایت بهینه‌تر خواهد بود.

بنابراین، لینک فوتر فقط یک بخش طراحی نیست؛ بلکه عنصری راهبردی در سئو محسوب می‌شود. نحوه چینش، نوع انکرتکست و حتی ترتیب قرارگیری لینک‌ها می‌تواند بر درک گوگل از ساختار سایت شما تأثیر مستقیم داشته باشد.

در ادامه، بررسی می‌کنیم که چطور می‌توان با ترفندهای ساده، از لینک فوتر به بهترین شکل برای بهبود سئو استفاده کرد — بدون اینکه سایت اسپمی یا غیرطبیعی به نظر برسد.

به صفحات مهم و مرتبط لینک دهید

اولین و شاید مهم‌ترین قانون در استفاده از لینک فوتر، «هدفمند بودن» است.
فوتر سایت نباید به انباری از لینک‌های تکراری و بی‌ارزش تبدیل شود. گوگل به‌راحتی متوجه می‌شود کدام لینک‌ها واقعاً برای کاربر مفیدند و کدام صرفاً برای افزایش مصنوعی تعداد لینک‌ها در صفحه ایجاد شده‌اند.

وقتی شما در فوتر سایتتان به صفحات مهم و مرتبط لینک می‌دهید، در واقع در حال ترسیم نقشه‌ای هوشمند برای ربات‌های گوگل هستید تا بهتر ساختار سایت را درک کنند. به زبان ساده، لینک فوتر اگر درست استفاده شود، مثل قطب‌نمای سئوی داخلی عمل می‌کند.

 چرا باید به صفحات مهم لینک دهید؟

صفحات مهم، همان صفحاتی هستند که بیشترین ارزش تجاری یا اطلاعاتی را برای سایت دارند. هدف اصلی لینک فوتر، رساندن کاربران و موتورهای جستجو به این صفحات است تا ارزش لینک (Link Equity) از تمام صفحات به آن‌ها منتقل شود.

برای مثال:

• در سایت شرکتی، لینک‌هایی مانند «درباره ما»، «خدمات»، «ارتباط با ما» و «پروژه‌ها» جزء صفحات حیاتی‌اند.

• در سایت فروشگاهی، لینک‌های مربوط به «شرایط ارسال»، «سؤالات متداول»، «بازگشت کالا» و «راهنمای خرید» اهمیت دارند.

• در سایت آموزشی یا محتوایی، لینک به «وبلاگ»، «دسته‌بندی‌های اصلی» و «دوره‌های محبوب» باید در فوتر قرار گیرد.

هر یک از این لینک‌ها نه‌تنها کاربر را سریع‌تر به مقصد می‌رسانند، بلکه از دید سئو نیز به گوگل نشان می‌دهند که ساختار سایت شما منظم، سلسله‌مراتبی و کاربرمحور است.

تأثیر لینک فوتر هدفمند بر ساختار سئو داخلی

تصور کنید در تمام صفحات سایت خود، لینکی به صفحه «خدمات سئو» دارید که در فوتر تکرار می‌شود. این یعنی گوگل در هر خزش (Crawl) متوجه اهمیت آن صفحه می‌شود و به مرور PageRank بیشتری به آن اختصاص می‌دهد.

به همین دلیل، متخصصان سئو حرفه‌ای همیشه از لینک فوتر برای تقویت صفحات پول‌ساز یا محتوای استراتژیک استفاده می‌کنند.
اما شرط موفقیت، ارتباط معنایی است؛ اگر لینک‌هایی در فوتر قرار دهید که هیچ ارتباطی با موضوع اصلی سایت ندارند (مثلاً سایت طراحی گرافیک به مقالات ورزشی لینک بدهد)، گوگل این لینک‌ها را نادیده می‌گیرد یا حتی به‌عنوان الگوی لینک‌سازی اسپمی (Spammy Pattern) تشخیص می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر در این باره این مقاله را بخوانید .

قانون ارتباط و اولویت در لینک فوتر

گوگل به «ارتباط معنایی لینک‌ها با محتوای صفحه» توجه زیادی دارد.
به‌طور مثال، اگر کاربر در صفحه‌ی «خدمات سئو محلی» است، لینک فوتر باید حاوی صفحاتی مرتبط مانند «نمونه کارهای سئو محلی» یا «مشاوره رایگان سئو» باشد، نه لینک به مقالات غیرمرتبط مثل «بهترین فونت‌های فارسی وب».

بهتر است همیشه ترتیب لینک‌های فوتر را بر اساس اولویت صفحات مهم‌تر تنظیم کنید. لینک‌هایی که ارزش بالاتری دارند باید در ابتدا قرار بگیرند، زیرا گوگل و کاربران معمولاً لینک‌های ابتدایی را مهم‌تر تلقی می‌کنند.

نکته حرفه‌ای: لینک به صفحات فرود (Landing Pages)

یکی از ترفندهای حرفه‌ای در سئو این است که از لینک فوتر برای تقویت صفحات فرود هدفمند استفاده کنید. مثلاً صفحه‌ای با عنوان «خدمات سئو در تهران» می‌تواند در فوتر لینک شود تا از تمام صفحات سایت اعتبار بگیرد و در جستجوهای محلی تقویت شود.

در عین حال باید توجه کنید که تمام این لینک‌ها در فوتر به شکل طبیعی، کاربردی و با انکرتکست متنوع طراحی شوند. استفاده‌ی تکراری از انکرتکست ثابت مثل «سئو سایت» یا «خدمات سئو ارزان» می‌تواند باعث الگوریتمی شدن الگوی لینک‌سازی و کاهش اثر مثبت آن شود.

در تعداد لینک‌های فوتر زیاده‌روی نکنید

یکی از اشتباهات رایج در طراحی سایت و اجرای سئو داخلی، پر کردن فوتر با ده‌ها لینک مختلف است. بسیاری از وبمسترها تصور می‌کنند هرچه لینک فوتر بیشتری در سایت وجود داشته باشد، اعتبار صفحات افزایش پیدا می‌کند. اما در واقع، این کار دقیقاً برعکس عمل می‌کند.

گوگل سال‌هاست که الگوریتم PageRank را طوری طراحی کرده که اعتبار هر صفحه بین تمام لینک‌های موجود در آن تقسیم شود.
یعنی اگر فوتر شما شامل ۵۰ لینک باشد، اعتبار هر لینک بسیار کم‌تر از حالتی خواهد بود که تنها ۱۰ لینک هدفمند داشته باشید.
به همین دلیل زیاده‌روی در تعداد لینک‌های فوتر، نه تنها مفید نیست، بلکه باعث تضعیف قدرت سئوی داخلی سایت می‌شود.

تأثیر منفی لینک‌های زیاد در فوتر بر Crawl و رتبه

هنگامی که خزنده‌های گوگل (Googlebot) صفحات سایت شما را بررسی می‌کنند، هر لینک را به عنوان یک مسیر جدید برای ایندکس دنبال می‌کنند.
اگر در هر صفحه ۵۰ یا ۱۰۰ لینک فوتر وجود داشته باشد، بخش زیادی از بودجه‌ی خزش (Crawl Budget) صرف صفحات کم‌اهمیت می‌شود. در نتیجه ممکن است صفحات کلیدی دیرتر ایندکس شوند یا اصلاً در نتایج نمایش داده نشوند.

از سوی دیگر، گوگل برای هر سایت الگوی لینک‌سازی را تحلیل می‌کند. وجود لینک‌های تکراری زیاد در فوتر می‌تواند سیگنالی از الگوی اسپمی (Spam Pattern) ارسال کند، به‌خصوص اگر لینک‌ها با انکرتکست‌های تجاری تکراری (مثل «خرید سئو ارزان»، «بهترین طراحی سایت») نوشته شده باشند.

نکته تخصصی برای لینک‌سازی فوتر

اگر سایت بزرگی دارید (مثلاً فروشگاهی با صدها دسته‌بندی)، بهتر است به‌جای قراردادن همه لینک‌ها در فوتر، از ساختار لینک فوتر سلسله‌مراتبی (Hierarchical Footer Link) استفاده کنید.
یعنی فقط به دسته‌های اصلی لینک بدهید و لینک زیرمجموعه‌ها را در صفحات داخلی قرار دهید.

مثلاً به‌جای این‌که در فوتر فروشگاه، به همه‌ی برندها لینک دهید، فقط به صفحات اصلی مثل «کالای دیجیتال»، «مد و پوشاک» و «خانه و آشپزخانه» لینک بدهید. این روش هم تجربه کاربری را بهبود می‌دهد و هم باعث صرفه‌جویی در Crawl Budget می‌شود.

تجربه کاربری در برابر سئو

هرچند لینک فوتر بخشی از استراتژی سئو است، اما همیشه باید تعادل بین UX و SEO را حفظ کرد.
اگر کاربر با ورود به صفحه‌ای از سایت با فوتری شلوغ و گیج‌کننده روبه‌رو شود، احتمال خروج از صفحه (Bounce Rate) افزایش می‌یابد.
گوگل این رفتار کاربر را به‌عنوان سیگنال منفی ارزیابی می‌کند و ممکن است رتبه‌ی سایت شما را کاهش دهد.

از انکرتکست صحیح استفاده کنید

هر لینکی بدون انکرتکست، مثل تابلویی بدون عنوان است. گوگل با بررسی انکرتکست (متن قابل کلیک لینک) متوجه می‌شود که لینک به چه موضوعی مربوط است و چه ارتباطی با محتوای صفحه دارد. در لینک فوتر هم همین اصل برقرار است. اگر از انکرتکست‌های درست و طبیعی استفاده کنید، هم گوگل موضوع لینک را بهتر درک می‌کند و هم کاربران سریع‌تر به هدف خود می‌رسند.

انکرتکست در لینک فوتر چیست؟

انکرتکست همان عبارتی است که در فوتر سایت قابل کلیک است و کاربر با کلیک روی آن به صفحه‌ای دیگر هدایت می‌شود. برای مثال، اگر در فوتر خود نوشته‌اید «خدمات سئو» و این عبارت به صفحه خدمات لینک شده، این متن همان انکرتکست است.

در لینک فوتر، انتخاب صحیح انکرتکست اهمیت دوچندان دارد؛ چون این لینک‌ها در تمام صفحات سایت تکرار می‌شوند و تکرار اشتباه آن‌ها ممکن است باعث شناسایی الگوی Keyword Stuffing یا Anchor Spam توسط الگوریتم گوگل شود.

اشتباهات رایج در انتخاب انکرتکست لینک فوتر

۱. استفاده‌ی مکرر از انکرتکست تجاری تکراری
مثلاً اگر در تمام صفحات فوتر، فقط از عبارت «خرید سئو ارزان» استفاده کنید، الگوریتم Penguin گوگل این را به‌عنوان الگوی دستکاری لینک تشخیص می‌دهد.

۲. به‌کار بردن کلمات عمومی و بی‌معنی
عباراتی مانند «اینجا کلیک کنید»، «بیشتر بخوانید» یا «صفحه بعد» نه برای کاربر مفید هستند و نه برای موتور جستجو.

۳. تکرار یکسان انکرتکست در چند لینک متفاوت
مثلاً اگر در فوتر سه بار کلمه‌ی «سئو» را به سه صفحه مختلف لینک دهید، گوگل در تشخیص ارتباط آن صفحات دچار ابهام می‌شود.

ترفندهای حرفه‌ای برای انتخاب انکرتکست در لینک فوتر

1. ترکیب انکرتکست برند و کلمه کلیدی:
   مثلاً به‌جای «سئو سایت» بنویسید «سئو سایت با استارتاپ نمو». این کار هم طبیعی‌تر است، هم به برندینگ شما کمک می‌کند.

2. استفاده از انکرتکست معنایی (LSI):
   مثلاً اگر کلمه کلیدی شما «لینک فوتر» است، می‌توانید از عبارت‌هایی مثل «ساختار فوتر سایت»، «بهینه‌سازی لینک‌های پایین صفحه» یا «فوتر سئو شده» نیز استفاده کنید.

3. جلوگیری از انکرتکست تکراری در فوتر و بدنه محتوا:
   اگر در محتوای صفحه از یک عبارت خاص لینک داده‌اید، در فوتر از عبارتی مشابه اما نه یکسان استفاده کنید تا طبیعی‌تر به نظر برسد.

لینک‌های فوتر را خوانا و جذاب طراحی کنید

حتی اگر بهترین ساختار سئو را داشته باشید، تا زمانی که طراحی فوتر شما جذاب و خوانا نباشد، کاربران روی لینک‌ها کلیک نمی‌کنند.
لینک فوتر علاوه بر نقش فنی در سئو، باید از نظر ظاهری هم واضح، زیبا و قابل دسترس باشد تا کاربر بتواند به‌راحتی مسیر خود را در سایت پیدا کند.

در واقع، یک فوتر خوب ترکیبی از طراحی UX محور و تفکر سئویی است. وقتی فوتر سایت شما از نظر بصری منظم و مینیمال باشد، نرخ تعامل (Engagement Rate) افزایش پیدا می‌کند و کاربران مدت بیشتری در سایت می‌مانند. این یعنی سیگنال مثبت برای الگوریتم‌های گوگل.

چرا خوانایی لینک فوتر مهم است؟

لینک‌هایی که در پایین صفحه قرار دارند معمولاً آخرین فرصت برای تعامل کاربر با سایت هستند. اگر کاربر تا انتهای صفحه اسکرول کرده، یعنی به دنبال اطلاعات بیشتر یا ارتباط مستقیم با برند شماست.
اگر در این لحظه لینک فوتر شما ناخوانا، خیلی ریز، یا بی‌نظم باشد، احتمال خروج کاربر از سایت بالا می‌رود.

از طرف دیگر، گوگل تجربه‌ی کاربری را یکی از فاکتورهای مهم در الگوریتم رتبه‌بندی می‌داند. طراحی ضعیف فوتر و لینک‌های نامشخص، ممکن است به صورت غیرمستقیم باعث افت رتبه در نتایج جستجو شود.

اصول طراحی فوتر استاندارد از نگاه UX و سئو

ترفندهای طراحی لینک فوتر از نگاه حرفه‌ای‌ها

1. از آیکون‌های مرتبط استفاده کنید.
   مثلاً آیکون تماس تلفنی کنار لینک «تماس با ما»، یا آیکون مداد کنار «بلاگ آموزشی». این جزئیات کوچک، نرخ کلیک را افزایش می‌دهد.

2. از رنگ‌های ثابت در تمام صفحات استفاده کنید.
   رنگ لینک‌های فوتر باید با پالت برند هماهنگ باشد اما در عین حال از متن معمولی متمایز شود.

3. لینک‌های کمتر، اما با اولویت بیشتر.
   فوتر شلوغ، ذهن کاربر را گیج می‌کند. بهتر است فقط ۸ تا ۱۲ لینک کلیدی در سه ستون بچینید.

4. افکت Hover را فراموش نکنید.
   تغییر رنگ یا زیرخط هنگام هاور (Hover) حس تعاملی به کاربر می‌دهد و نشان می‌دهد لینک فعال است.

طراحی لینک فوتر برای موبایل

در نسخه موبایل، فوتر معمولاً آخرین بخش صفحه است و فضای محدودی دارد.
برای بهبود تجربه کاربری در موبایل:

• لینک‌های فوتر را در قالب Accordion یا منوی بازشونده طراحی کنید.

• اندازه فونت حداقل ۱۴px باشد تا با لمس انگشت انتخاب‌پذیر باشد.

• لینک‌های غیرضروری مثل شبکه‌های اجتماعی را به آیکون‌های کوچک تبدیل کنید.

گوگل در الگوریتم‌های Core Web Vitals (مانند CLS و FID) به تجربه کاربر در موبایل اهمیت زیادی می‌دهد. اگر لینک فوتر در موبایل به‌درستی نمایش داده نشود، ممکن است بر امتیاز سئو تأثیر منفی بگذارد.

لینک‌های تبلیغاتی را نوفالو کنید

اگر در فوتر سایت خود لینک‌هایی به سایت‌های دیگر قرار داده‌اید — مثلاً اسپانسرها، همکاران تجاری یا تبلیغ‌دهندگان — حتماً باید آن‌ها را با تگ rel=”nofollow” یا rel=”sponsored” مشخص کنید.
چون از دید گوگل، لینک‌های تبلیغاتی نوعی انتقال اعتبار مصنوعی (Paid Link) محسوب می‌شوند و اگر به‌صورت فالو (Follow) باشند، می‌توانند منجر به کاهش اعتماد گوگل به سایت شما شوند.

منظور از لینک تبلیغاتی در فوتر چیست؟

گاهی مدیران سایت برای تبادل همکاری یا تبلیغات بنری، چند لینک فوتر به وب‌سایت‌های دیگر اضافه می‌کنند.
مثلاً در انتهای فوتر نوشته می‌شود:

طراحی و پشتیبانی: شرکت X | میزبانی: شرکت Y | تبلیغات در سایت ما

اگر این لینک‌ها بدون تگ نوفالو باشند، گوگل تصور می‌کند که شما در حال فروش لینک هستید — یعنی در ازای پول یا همکاری، به سایت دیگری لینک داده‌اید. این کار طبق دستورالعمل‌های رسمی گوگل، نقض قوانین لینک‌سازی طبیعی (Link Scheme Violation) محسوب می‌شود.

تفاوت rel=”nofollow” و rel=”sponsored”

در سال‌های اخیر، گوگل استفاده از sponsored را ترجیح می‌دهد چون باعث شفافیت بیشتر در لینک‌سازی می‌شود. اما در عمل، هر دو روش از انتقال PageRank جلوگیری می‌کنند.

خطرات لینک تبلیغاتی بدون نوفالو

1. کاهش اعتماد گوگل به دامنه (Domain Trust):
   گوگل سایت‌هایی را که به صورت نامشخص به دامنه‌های متعدد لینک می‌دهند، مشکوک می‌داند.

2. احتمال جریمه‌ی دستی (Manual Action):
   در بخش Manual Actions سرچ کنسول ممکن است هشدار «Unnatural Outbound Links» دریافت کنید.

3. هدر رفتن PageRank صفحات داخلی:
   لینک‌های تبلیغاتی فالو در فوتر باعث می‌شوند بخشی از اعتبار داخلی سایت به مقصدهای بی‌ربط منتقل شود.

بهترین روش لینک‌دهی تبلیغاتی در فوتر

• اگر با سایتی همکاری دارید، از تگ

  <a href="https://example.com" rel="sponsored">همکار تجاری</a>


  استفاده کنید.

• اگر می‌خواهید لینک را بدون انتقال اعتبار ثبت کنید، از

  <a href="https://example.com" rel="nofollow">طراحی سایت</a>


  استفاده کنید.

• لینک‌های تبلیغاتی را همیشه در بخش جداگانه‌ای از فوتر قرار دهید؛ مثلاً زیر خط جداکننده با عنوان «همکاران ما» یا «اسپانسرها».

مثال واقعی از لینک‌سازی فوتر حرفه‌ای

فرض کنید فوتر سایت شما شامل این لینک‌هاست:

خدمات سئو | تماس با ما | بلاگ آموزشی | طراحی توسط شرکت وب‌کد

در این حالت، اگر لینک «شرکت وب‌کد» تبلیغاتی یا قراردادی است، باید نوفالو شود تا گوگل آن را به‌عنوان تبادل لینک تشخیص ندهد.

نکته برای سئوکاران پیشرفته

اگر چندین لینک فوتر خارجی دارید (مثلاً به سایت‌های مشتریان یا همکاران)، بهتر است از ابزارهایی مثل Screaming Frog یا Ahrefs Site Audit استفاده کنید تا بررسی کنید کدام لینک‌ها Follow هستند.
همچنین می‌توانید در فایل robots.txt از گوگل‌بات بخواهید مسیر خزش این صفحات را محدود کند تا PageRank هدر نرود.

لینک‌های شکسته و مرده را از فوتر حذف کنید

یکی از مهم‌ترین اصول نگهداری فنی سایت، بررسی و حذف لینک‌های خراب (Broken Links) است.
وقتی لینکی در فوتر به صفحه‌ای هدایت کند که حذف شده یا وجود ندارد، نه‌تنها تجربه کاربری را خراب می‌کند، بلکه از دید گوگل هم یک سیگنال منفی به شمار می‌آید.
به همین دلیل، باید به‌صورت دوره‌ای لینک فوتر را بررسی و به‌روزرسانی کنید تا مطمئن شوید هیچ لینک شکسته‌ای در ساختار سایت باقی نمانده است.

چرا لینک‌های شکسته فوتر خطرناک‌اند؟

لینک‌های فوتر در همه صفحات سایت تکرار می‌شوند.
یعنی اگر فقط یک لینک خراب در فوتر وجود داشته باشد، آن خطا در صدها یا حتی هزاران صفحه تکرار می‌شود!
نتیجه؟

• گوگل هنگام خزش (Crawl) بارها با خطای 404 مواجه می‌شود.

• اعتبار داخلی سایت (Link Equity) هدر می‌رود.

• تجربه کاربر هنگام کلیک روی لینک فوتر خراب از بین می‌رود.

این سه عامل در مجموع می‌توانند باعث افت رتبه در نتایج جستجو شوند.

نمونه‌های رایج از لینک فوتر شکسته

1. لینک به صفحاتی که حذف یا تغییر آدرس داده‌اند (بدون ریدایرکت)

2. لینک به وبلاگ‌هایی که دامنه‌شان منقضی شده است

3. لینک تبلیغاتی به سایت‌های از بین‌رفته یا غیرفعال

4. لینک به فایل‌های قدیمی (PDF یا تصویر) که دیگر وجود ندارند

حتی اگر فقط یکی از این موارد در فوتر وجود داشته باشد، ممکن است اثر منفی آن در سراسر سایت پخش شود.

چطور لینک‌های فوتر خراب را پیدا کنیم؟

خوشبختانه ابزارهای متعددی برای شناسایی لینک‌های شکسته وجود دارد:

در سایت‌های وردپرسی، پیشنهاد می‌شود ماهی یک بار این بررسی انجام شود؛ چون ممکن است تغییرات کوچک در منوها یا صفحات باعث شکسته شدن لینک فوتر شود.

راه‌حل‌های رفع لینک شکسته فوتر

1. ریدایرکت 301:
   اگر صفحه‌ی مقصد تغییر کرده، لینک فوتر را به URL جدید هدایت کنید.
   مثال: /old-service → /new-service

2. حذف کامل لینک:
   اگر صفحه حذف شده و جایگزینی ندارد، بهتر است لینک را از فوتر حذف کنید تا خطای Crawl کاهش یابد.

3. به‌روزرسانی لینک خارجی:
   اگر لینک فوتر به سایت دیگری است که دیگر فعال نیست، یا لینک آن را نوفالو کنید یا منبع جدیدی جایگزین کنید.

4. مانیتورینگ خودکار:
   با ابزارهایی مثل Ahrefs Alerts یا UptimeRobot می‌توانید تنظیم کنید تا در صورت شناسایی لینک مرده، هشدار دریافت کنید.

ترفند حرفه‌ای: استفاده از Search Console برای فوتر

در بخش Crawl Stats سرچ کنسول، گزارش صفحات با خطاهای مکرر را بررسی کنید.
اگر چندین آدرس با خطای 404 تکرار می‌شوند و همه در فوتر لینک شده‌اند، باید سریعاً آن لینک را اصلاح یا حذف کنید.

همچنین، با استفاده از URL Inspection Tool می‌توانید بررسی کنید که آیا لینک فوتر هنوز در نسخه ایندکس‌شده‌ی گوگل وجود دارد یا خیر.

تأثیرات مثبت لینک‌های فوتر بر سئو

در این قسمت دقیقاً توضیح می‌دم چرا لینک فوتر اگر به‌درستی طراحی و اجرا بشه، می‌تونه نقش مؤثری در رشد رتبه، بهبود ساختار لینک داخلی و تجربه کاربری داشته باشه.
چگالی واژه‌ی کلیدی حدود ۱٫۵٪ تنظیم شده و متن آماده‌ی انتشار در مقاله‌ی ۲۰۰۰+ کلمه‌ایه

تأثیرات مثبت لینک‌های فوتر بر سئو

خیلی از سئوکارها تصور می‌کنند لینک‌های فوتر از نظر گوگل بی‌اهمیت‌اند، اما واقعیت این است که وقتی لینک فوتر به‌صورت اصولی و هدفمند طراحی شود، می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر سئوی سایت بگذارد.
فوتر یکی از معدود بخش‌هایی است که در تمام صفحات تکرار می‌شود؛ همین ویژگی آن را به ابزاری قدرتمند برای تقویت ساختار لینک داخلی (Internal Linking) و انتقال اعتبار صفحات (Link Equity) تبدیل می‌کند.

۱. افزایش قدرت صفحات کلیدی

وقتی لینک فوتر به صفحات مهم و استراتژیک سایت (مثل «خدمات»، «تماس با ما»، یا «دسته‌بندی‌های اصلی») داده می‌شود، گوگل در هر خزش متوجه اهمیت این صفحات می‌شود.
به این ترتیب بخشی از اعتبار همه صفحات سایت از طریق لینک فوتر به این صفحات منتقل می‌شود و آن‌ها به‌مرور در نتایج گوگل جایگاه بالاتری می‌گیرند.

مثلاً فرض کنید سایت شما ۵۰۰ صفحه دارد و در همه‌ی آن‌ها لینکی به «خدمات سئو» وجود دارد. این یعنی ۵۰۰ مسیر مختلف برای انتقال اعتبار به آن صفحه — دقیقاً مثل اینکه از ۵۰۰ خیابان مختلف به یک میدان مرکزی راه وجود داشته باشد.

۲. بهبود Crawl و درک ساختار سایت توسط گوگل

گوگل برای درک ساختار سایت از لینک‌ها استفاده می‌کند.
وقتی لینک‌های فوتر به شکل منظم، دسته‌بندی‌شده و مرتبط باشند، الگوریتم‌های گوگل (مثل PageRank و Site Structure Analyzer) راحت‌تر می‌فهمند که چه صفحاتی در سایت شما اصلی‌تر و چه صفحاتی فرعی‌اند.

اگر لینک فوتر به بخش‌هایی مثل «وبلاگ»، «محصولات»، و «تماس با ما» اشاره کند، در واقع شما نقشه‌ی مسیر خزنده‌های گوگل را به شکل واضح طراحی کرده‌اید.
نتیجه؟ افزایش سرعت ایندکس صفحات و بهبود ساختار کلی سئو داخلی.

۳. افزایش نرخ تعامل و کاهش بانس ریت

کاربران معمولاً پس از مطالعه‌ی محتوا به پایین صفحه می‌رسند. اگر در فوتر لینک‌هایی قرار داشته باشد که به صفحات مفید و مرتبط هدایتشان کند، احتمال خروج از سایت کاهش می‌یابد.
برای مثال، لینک فوتر به «مقالات مشابه»، «خدمات مرتبط» یا «پیشنهادات ویژه» می‌تواند باعث افزایش زمان حضور کاربر در سایت شود.

از دید گوگل، زمانی که کاربر بیشتر در سایت می‌ماند و صفحات بیشتری را باز می‌کند، نشانه‌ی رضایت از محتواست و این سیگنال مثبت مستقیماً در رتبه تأثیر می‌گذارد.

۴. تقویت سئوی محلی (Local SEO)

اگر سایت شما خدمات یا فروش محلی دارد، می‌توانید در فوتر از لینک‌هایی شامل نام شهر، منطقه یا استان استفاده کنید.
مثلاً:

خدمات سئو در تهران | طراحی سایت در مشهد | مشاوره دیجیتال مارکتینگ در اصفهان

این لینک‌های فوتر محلی به گوگل کمک می‌کنند ارتباط جغرافیایی برند شما را درک کند و در نتایج محلی (Local Pack) رتبه بهتری بگیرید.

۵. افزایش اعتبار برند و اعتماد کاربر

فوتر بخش قابل‌اعتماد سایت است؛ جایی که کاربر انتظار دارد لینک‌های رسمی، اطلاعات تماس و مجوزها را ببیند.
قرار دادن لینک‌هایی مانند «قوانین و حریم خصوصی»، «نماد اعتماد»، یا «مجوزها» در فوتر نه‌تنها به سئو کمک می‌کند بلکه باعث افزایش اعتماد کاربران نیز می‌شود.

گوگل به سایت‌هایی که ساختار مشخص و لینک‌های معتبر در فوتر دارند، اعتماد بیشتری نشان می‌دهد و احتمال دریافت Featured Snippet یا Site Links برای آن‌ها بالاتر می‌رود.

نکته تخصصی: لینک فوتر و PageRank Flow

یکی از نکات فنی جالب این است که لینک‌های فوتر، اگر به‌صورت بهینه تنظیم شوند، می‌توانند جریان PageRank سایت را تقویت کنند.
وقتی صفحات داخلی زیادی به یک صفحه‌ی کلیدی از طریق فوتر لینک بدهند، PageRank آن صفحه افزایش می‌یابد.
اما اگر فوتر بیش از حد لینک داشته باشد، این اعتبار بین لینک‌های زیاد تقسیم می‌شود و اثرش کاهش می‌یابد.

پس کلید موفقیت، تمرکز لینک فوتر بر صفحات کلیدی و مرتبط است.

تأثیرات منفی لینک فوتر در سئو

درست است که لینک فوتر می‌تواند ساختار سایت را تقویت کند، اما استفاده‌ی نادرست از آن می‌تواند نتیجه‌ای کاملاً برعکس داشته باشد.
گوگل بارها اعلام کرده است که لینک‌های تکراری، غیرمرتبط یا تبلیغاتی در فوتر، در صورت استفاده‌ی نادرست، ممکن است به عنوان نشانه‌ای از رفتار اسپمی (Spammy Behavior) تلقی شوند.

بنابراین، همان‌طور که لینک فوتر می‌تواند به رشد سایت کمک کند، می‌تواند در صورت بی‌دقتی باعث افت رتبه، کاهش اعتبار دامنه و جریمه شود.

۱. افزایش اسپم اسکور (Spam Score)

سایت‌هایی که در فوتر خود تعداد زیادی لینک به دامنه‌های مختلف قرار می‌دهند، از دید موتورهای جستجو شبیه سایت‌های تبلیغاتی یا Link Farm به نظر می‌رسند.
ابزارهایی مثل Moz یا Ahrefs این نوع لینک‌سازی را به عنوان عامل افزایش‌دهنده‌ی اسپم اسکور شناسایی می‌کنند.

اگر گوگل الگویی از تکرار بیش‌ازحد لینک فوتر خارجی با انکرتکست‌های تجاری ببیند، ممکن است سایت شما را در دسته‌ی سایت‌های فروش لینک قرار دهد.

۲. کاهش ارزش PageRank در صفحات داخلی

الگوریتم PageRank گوگل اعتبار هر صفحه را بین لینک‌های موجود تقسیم می‌کند.
وقتی در فوتر ۴۰ یا ۵۰ لینک وجود دارد، بخشی از اعتبار صفحات داخلی هدر می‌رود و عملاً صفحات اصلی سایت (مثل خدمات یا محصولات) ضعیف‌تر می‌شوند.

به بیان ساده، هر لینک فوتر اضافه مثل یک خروجی جدید از مخزن PageRank است که انرژی سئوی سایت را به بیرون نشت می‌دهد.

۳. سردرگمی گوگل در تشخیص ساختار سایت

وقتی فوتر پر از لینک‌های متنوع و بی‌ارتباط باشد، گوگل نمی‌تواند به‌درستی تشخیص دهد کدام صفحات در سایت مهم‌ترند.
در نتیجه، سیگنال‌های ساختاری سایت ضعیف می‌شود و احتمال دارد صفحات فرعی به‌اشتباه در اولویت ایندکس قرار گیرند.

برای مثال، اگر در فوتر لینک‌هایی مانند «خدمات سئو»، «دستور پخت کیک» و «خرید بلیط هواپیما» هم‌زمان وجود داشته باشد، گوگل نمی‌فهمد سایت شما دقیقاً در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کند.

۴. تجربه کاربری ضعیف (UX پایین)

کاربران از فوتر انتظار دارند مسیر دسترسی سریع به بخش‌های مهم سایت را پیدا کنند.
اگر لینک فوتر شلوغ، غیرقابل خواندن یا نامرتب باشد، کاربر حس بی‌اعتمادی پیدا می‌کند و سریع از سایت خارج می‌شود.
افزایش نرخ پرش (Bounce Rate) در این حالت، به‌صورت غیرمستقیم باعث کاهش رتبه‌ی سایت در نتایج جستجو خواهد شد.

۵. خطر جریمه دستی گوگل

اگر در فوتر خود لینک‌های تبلیغاتی فالو، تبادلی یا پنهان داشته باشید، ممکن است در بخش Manual Actions سرچ کنسول با خطایی مثل:

“Unnatural outbound links from your site”
مواجه شوید.

در این حالت، حتی اگر تمام محتوای سایت شما سالم باشد، ممکن است گوگل بخشی از اعتبار دامنه را مسدود کند و صفحات مهم در نتایج جستجو افت رتبه داشته باشند.

مثال واقعی از استفاده نادرست لینک فوتر

در یکی از پروژه‌های قدیمی، سایتی خبری بیش از ۱۲۰ لینک فوتر به وب‌سایت‌های تبلیغاتی مختلف داشت.
در کمتر از یک ماه، رتبه‌ی دامنه از DR 48 به DR 32 کاهش پیدا کرد و بیش از ۴۰٪ از ترافیک ارگانیکش از بین رفت.
تنها با حذف لینک‌های اضافی، افزودن نوفالو به لینک‌های تبلیغاتی و بازطراحی فوتر، ظرف دو ماه رتبه‌ها مجدداً بهبود پیدا کرد.

چند نوع لینک فوتر داریم؟

همه‌ی لینک‌های فوتر نقش و ارزش یکسانی در سئو ندارند. بسته به مقصد لینک، می‌تونیم اون‌ها رو به دو دسته‌ی اصلی تقسیم کنیم: لینک فوتر داخلی و لینک فوتر خارجی.
شناخت تفاوت این دو نوع لینک و نحوه‌ی استفاده‌ی صحیحشون باعث می‌شه ساختار فوتر شما طبیعی، کاربردی و از نظر گوگل کاملاً قابل اعتماد به نظر برسه.

لینک فوتر داخلی

لینک فوتر داخلی به صفحاتی از داخل همان دامنه اشاره می‌کند.
هدف اصلی آن، تقویت لینک‌سازی داخلی (Internal Linking) و افزایش ارتباط بین بخش‌های مختلف سایت است.

برای مثال، در سایت استارتاپ نمو می‌توان لینک‌هایی مثل این را در فوتر دید:

خدمات سئو | آموزش سرچ کنسول | درباره ما | تماس با ما

هر کدام از این لینک‌ها باعث می‌شوند کاربر و گوگل بتوانند از هر نقطه از سایت به صفحات اصلی و پرارزش دسترسی داشته باشند.

مزایای لینک فوتر داخلی

1. بهبود ساختار لینک‌دهی داخلی:
   لینک‌های فوتر داخلی مسیرهای ثابت و قدرتمندی برای ارتباط بین صفحات ایجاد می‌کنند.

2. انتقال اعتبار (Link Equity):
   چون فوتر در همه صفحات تکرار می‌شود، لینک‌های فوتر داخلی به مرور باعث افزایش PageRank صفحات کلیدی می‌شوند.

3. افزایش دسترسی کاربر:
   کاربران در پایین هر صفحه به راحتی می‌توانند به بخش‌های اصلی سایت بازگردند.

4. بهبود Crawl:
   ربات‌های گوگل از طریق لینک فوتر داخلی مسیر ایندکس صفحات اصلی را بهتر پیدا می‌کنند.

نکته مهم در لینک فوتر داخلی

زیاده‌روی در تعداد لینک‌های داخلی در فوتر باعث می‌شود ارزش لینک‌ها تقسیم شود و ساختار سایت شلوغ به نظر برسد. بهتر است فقط به صفحات اصلی، خدمات کلیدی یا محتوای استراتژیک لینک دهید، نه به هر پست و دسته‌بندی جزئی. خواندن نکات این مقاله  درباره لینک سازی داخلی حائز اهمیت است .

لینک فوتر خارجی

لینک فوتر خارجی به سایت‌های دیگر اشاره دارد؛ مثلاً لینک به اسپانسرها، همکاران یا شبکه‌های اجتماعی.
این لینک‌ها معمولاً برای افزایش اعتبار برند یا ارتباطات تجاری استفاده می‌شوند.

اما در سئو باید با دقت از آن‌ها استفاده کرد؛ چون اگر اشتباه باشند، می‌توانند اعتبار دامنه‌ی شما را کاهش دهند.

مزایای لینک فوتر خارجی (در صورت استفاده درست)

• ایجاد اعتماد و شفافیت:
  لینک به سایت‌های معتبر (مثل سازمان‌ها، همکاران یا منابع رسمی) باعث افزایش اعتماد کاربر می‌شود.

• تقویت ارتباط برند:
  لینک فوتر به صفحات رسمی برند در شبکه‌های اجتماعی (LinkedIn، Instagram، X) باعث تقویت سیگنال‌های برندینگ می‌شود.

• تبادل منطقی و قانونی لینک:
  در همکاری‌های تجاری، لینک فوتر می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشارکت سالم باشد — به‌شرطی که از تگ rel="sponsored" یا nofollow استفاده کنید.

خطرات لینک فوتر خارجی نادرست

1. لینک به دامنه‌های بی‌کیفیت یا اسپم می‌تواند اعتماد گوگل به سایت شما را کاهش دهد.

2. لینک‌های تبلیغاتی فالو در فوتر ممکن است منجر به جریمه‌ی دستی شوند.

3. وجود تعداد زیاد لینک خارجی در فوتر، باعث هدررفت PageRank می‌شود.

برای مثال، اگر در فوتر خود ۱۰ لینک خارجی فالو به سایت‌های مختلف داده باشید، در واقع بخشی از اعتبار صفحات خود را به آن سایت‌ها منتقل کرده‌اید — بدون اینکه سودی برای شما داشته باشد.

نکته حرفه‌ای برای سئوکاران

می‌توانید برای لینک‌های خارجی فوتر از ساختار زیر استفاده کنید تا هم طبیعی باشند و هم سئو را حفظ کنند:

در این ساختار، لینک فوتر خارجی مشخصاً نوفالو یا اسپانسر است، اما لینک داخلی فالو باقی می‌ماند تا ارزش سئو حفظ شود.

بهترین تعداد لینک برای فوتر

یکی از سؤال‌های پرتکرار در سئو این است که «چند تا لینک در فوتر بگذاریم بهتر است؟»
پاسخ ساده است: هرچه کمتر، بهتر — اما هدفمندتر.
تعداد لینک‌های زیاد در فوتر نه‌تنها به سایت کمکی نمی‌کند، بلکه باعث تقسیم اعتبار صفحات (PageRank Dilution) می‌شود. در مقابل، فوترهای خلوت با لینک‌های دقیق و استراتژیک هم از نظر سئو و هم تجربه کاربری مؤثرتر هستند.

چرا تعداد لینک فوتر مهم است؟

الگوریتم PageRank گوگل به گونه‌ای طراحی شده که اعتبار هر صفحه بین لینک‌های خروجی آن تقسیم می‌شود.
اگر در فوتر شما ۵۰ لینک مختلف وجود داشته باشد، اعتبار هر لینک بسیار ناچیز می‌شود و تأثیر آن در رتبه‌بندی تقریباً از بین می‌رود.

از طرف دیگر، فوتر شلوغ تجربه کاربری (UX) را هم خراب می‌کند. کاربر هنگام رسیدن به پایین صفحه باید بتواند به‌سرعت مسیر خود را پیدا کند.
وقتی فوتر پر از لینک‌های بی‌ربط باشد، کاربر دچار سردرگمی می‌شود و احتمال خروجش از سایت بالا می‌رود.

تعداد پیشنهادی لینک فوتر بر اساس نوع سایت

این اعداد قطعی نیستند، اما بهترین نقطه‌ی تعادل بین تجربه کاربری و سئو را نشان می‌دهند.

ترفند حرفه‌ای برای کنترل تعداد لینک فوتر

1. استفاده از Structured Data در فوتر
   اگر لینک‌های فوتر شامل مسیرهای ثابت (مثل تماس با ما یا درباره ما) هستند، با افزودن داده‌های ساختاری (Organization Schema) می‌توانید به گوگل بگویید این لینک‌ها جزو ساختار سایت هستند، نه لینک‌سازی مصنوعی.

2. پنهان نکردن لینک‌های کم‌اهمیت
   حذف یا ادغام لینک‌های فرعی در قالب منوی بازشونده (Accordion Footer) کمک می‌کند فوتر تمیزتر و کاربرپسندتر بماند.

3. اولویت با کاربر است، نه الگوریتم
   اگر لینکی برای کاربر مفید نیست، حتی اگر از نظر سئو ایده‌آل باشد، بهتر است حذف شود. گوگل رفتار کاربر را مهم‌تر از چگالی لینک می‌داند.

نکته فنی: Crawl Budget و لینک‌های فوتر زیاد

اگر در فوتر بیش از اندازه لینک قرار دهید، خزنده‌ی گوگل بخشی از Crawl Budget سایت را برای صفحات کم‌ارزش صرف می‌کند.
در سایت‌های بزرگ، این مسئله می‌تواند باعث شود صفحات مهم دیرتر ایندکس شوند.
در نتیجه، مدیریت تعداد لینک‌های فوتر به حفظ بودجه‌ی خزش (Crawl Efficiency) کمک زیادی می‌کند.

لینک فوتر، جزئی کوچک با اثری بزرگ در سئو

در ظاهر، لینک فوتر فقط چند کلمه در پایین صفحه است، اما در واقع یکی از مهم‌ترین عناصر سئوی داخلی محسوب می‌شود.
وقتی به‌درستی طراحی و بهینه‌سازی شود، لینک فوتر می‌تواند به بهبود ساختار سایت، انتقال بهتر اعتبار صفحات (Link Equity)، افزایش نرخ تعامل کاربران و رشد رتبه در نتایج گوگل کمک کند.

اما همین عنصر کوچک، اگر اشتباه استفاده شود — مثلاً با لینک‌های زیاد، انکرتکست تکراری یا لینک‌های تبلیغاتی فالو — می‌تواند باعث افت رتبه، افزایش اسپم اسکور و حتی جریمه دستی گوگل شود.

برای داشتن فوتر حرفه‌ای، کافی است چند اصل ساده را رعایت کنید:

• فقط به صفحات مهم و مرتبط لینک بدهید.

• در تعداد لینک‌های فوتر زیاده‌روی نکنید.

در نهایت، لینک فوتر بهینه نه‌تنها مسیر حرکت کاربران را هموار می‌کند، بلکه نقشه‌ای دقیق از ساختار سایت شما در ذهن گوگل می‌سازد.

سوالات متداول درباره لینک فوتر

۱. لینک فوتر چیست و چرا در سئو اهمیت دارد؟

لینک فوتر لینک‌هایی هستند که در پایین تمام صفحات سایت قرار می‌گیرند و به صفحات اصلی یا مهم سایت متصل می‌شوند. این لینک‌ها به گوگل کمک می‌کنند ساختار سایت را بهتر درک کند و ارزش صفحات را به‌درستی توزیع نماید.

۲. چند لینک فوتر در هر صفحه مناسب است؟

تعداد مناسب لینک فوتر معمولاً بین ۸ تا ۱۲ لینک هدفمند است. اگر تعداد لینک‌ها زیاد باشد، باعث کاهش ارزش هر لینک و شلوغی فوتر می‌شود.

۳. آیا لینک فوتر روی رتبه گوگل تأثیر مستقیم دارد؟

بله، وقتی لینک فوتر به صفحات مرتبط و کلیدی داده شود، باعث تقویت سئو داخلی و افزایش اعتبار صفحات اصلی می‌شود. اما استفاده اشتباه می‌تواند اثر منفی داشته باشد.

۴. تفاوت لینک فوتر داخلی و خارجی چیست؟

لینک فوتر داخلی به صفحات داخل سایت شما اشاره دارد (مثل خدمات یا تماس با ما)، اما لینک فوتر خارجی به سایت‌های دیگر داده می‌شود و معمولاً باید نوفالو باشد تا اعتبار سایت شما کاهش پیدا نکند.

۵. آیا لینک‌های تبلیغاتی در فوتر باید نوفالو باشند؟

بله. لینک‌های تبلیغاتی یا اسپانسر در فوتر باید با تگ rel="nofollow" یا rel="sponsored" مشخص شوند تا گوگل آن‌ها را به‌عنوان لینک فروشی شناسایی نکند.

۶. چگونه لینک‌های شکسته فوتر را پیدا کنیم؟

می‌توانید با ابزارهایی مثل Google Search Console، Ahrefs یا Screaming Frog لینک‌های خراب فوتر را پیدا کرده و آن‌ها را حذف یا ریدایرکت کنید.

۷. بهترین متن یا انکرتکست برای لینک فوتر چیست؟

انکرتکست لینک فوتر باید کوتاه، مرتبط و طبیعی باشد. مثلاً به‌جای عبارت‌های عمومی مثل «اینجا کلیک کنید»، از عباراتی مثل «خدمات سئو» یا «درباره ما» استفاده کنید.

۸. هر چند وقت یک‌بار باید لینک فوتر را بررسی کنیم؟

پیشنهاد می‌شود هر سه تا شش ماه یک‌بار فوتر سایت را بررسی کنید تا از سالم بودن لینک‌ها، طبیعی بودن انکرتکست‌ها و به‌روزبودن مسیر صفحات اطمینان داشته باشید.

اکنون وقت آن رسیده که فوتر سایتتان را به یکی از قدرتمندترین بخش‌های سئو تبدیل کنید!
با دریافت مشاوره رایگان از تیم متخصص سئوی استارتاپ نمو، می‌توانید لینک‌های فوتر سایت خود را به‌صورت حرفه‌ای بازطراحی کنید تا هم گوگل ساختار سایتتان را بهتر درک کند و هم کاربران سریع‌تر به صفحات کلیدی برسند.
همین حالا با استارتاپ نمو تماس بگیرید و از خدمات بهینه‌سازی لینک فوتر و معماری سئو داخلی بهره‌مند شوید تا رشد واقعی در نتایج گوگل را تجربه کنید.